Wszystko mi wolno
Tomasz Nastulczyk, „Wszystko mi wolno, ale nie wszystko przynosi korzyść". Erazm z Rotterdamu jako komentator Listów Pawłowych.
23 lutego 2011
Podczas lektury Zbożnej biesiady Erazma z Rotterdamu, przybliżonej polskiemu czytelnikowi dzięki znakomitemu przekładowi pióra prof. Juliusza Domańskiego, można natknąć się na interesujący fragment dotyczący interpretacji dwóch wersetów z Pierwszego Listu do Koryntian (1Kor 6, 12-13). Ta niewielka rozprawka, choć zgrabnie wkomponowana w tekst Convivum religiosum jako wypowiedź Eulaliusza, stanowi jednak rodzaj zamkniętego biblistycznego wykładu, wyraźnie przerywającego zwykły tok dialogu. Dlatego też może zostać potraktowana jako osobna całość, stając się w ten sposób autonomicznym przykładem pokazującym pracę Erazma nad objaśnianiem tekstu biblijnego.
Omówienie jej na szerszym tle porównawczym pozwoli zatem przyjrzeć się bliżej biblistycznym zainteresowaniom Rotterdamczyka oraz różnym aspektom jego pracy filologicznej nad tekstem biblijnym. Podstawowym kontekstem będą tu przede wszystkim inne teksty Erazma poświęcone Pismu – zarówno jego Annotationes, jak i wydanie greckiego tekstu Nowego Testamentu wraz z towarzyszącym mu przekładem łacińskim. Ważnym punktem odniesienia są tu także wykorzystywane przez Erazma patrystyczne komentarze biblijne.
Istotne wydaje się także zestawienie interpretacji erazmiańskiej ze współczesnymi komentarzami biblijnymi, bowiem dzięki porównaniu pomysłów interpretacyjnych Rotterdamczyka z dorobkiem współczesnej biblistyki można ujawnić stosowane przez niego metody pracy oraz odsłonić różnorodne uwarunkowania jego warsztatu badawczego. Przy okazji i niejako na marginesie poświęconego Erazmowi wywodu pozwoli to także na nakreślenie krótkiej historii interpretacji tego fragmentu Listów Pawłowych.
Osoba publikująca: Janusz Smulski